Pozitif Eğitim

Pozitif Eğitim Alıştırmaları

Birinci Adım: Hangi davranışı istediğinizi seçin.
Adım İki: İstediğiniz davranışı gerçekleştirirse, onu ödüllendirin.
Üçüncü Adım: İstediğiniz davranış gerçekleşmezse, tepkisiz kalın.

Öncelikle hatırlatmalıyız ki, bu eğitim yönteminde asla ve asla cezalandırma yok. İstemediğimiz hiç bir davranışı, ne gazete kağıdı ile ne de başka birşey ile cezalandırmıyoruz. Çünkü cezalandırmak, bir tepki vermek demektir ki, köpeklerin tümü etki-tepki yöntemi ile hareket ederler. Oysa tepkisiz kalmak, onlara verilebilinecek en mantıklı cezadır ve fiziksel herhangi bir cezadan çok daha işe yarar bir yöntemdir.

Örnek: Eve geldiğinizde, köpeğinizin üzerinize atlayıp, patilerini omuzlarınıza koymasını istemiyor musunuz? Bunun yerine, gelip sizi karşılamasını, mutlu bir şekilde çevrenizde kuyruk sallamasını mı istiyorsunuz? Hemen, bunu ona pozitif eğitim yöntemimiz ile öğretelim.

Eve geldiniz ve köpeğiniz üzerinize atladı. Görmemezlikten gelin. Sanki o yokmuş gibi, yürümeye devam edinv e hiç bir şey söylemeyin. Eğer sizden herhangi bir tepki alırsa, davranışını devam ettirmesi için bu bir neden olacaktır. Köpeğiniz, sanki yokmuş gibi davranın. Köpeğiniz, çok kısa bir süre sonra sıkılacak ve ayaklarını yere koyarak, üzerinizeden inecektir. İşte şimdi ikinci adımı hatırlayalım. Ona ilgi gösterin ve ödüllendirin.

Peki, acaba hemen öğrendi mi? Hayır, çok aceleci olmayın. Bu davranışınızı bir süre sürdürmeniz gerekecek. Sonraki günlerde, eve gelişinizde de, hep aynı davranışı sergileyin ve asla taviz vermeyin. Yine eve geldiğiniz bir gün, köpeğiniz artık üzerinize atlamak yerine gelip yanınızda oturunca, çok mutlu olacağınıza emin olun...

Bir Örnek Daha: Diyelim ki, evden kaçmalara engel olmak için evde yavru köpeğiniz için bir kafes kullanıyorsunuz. Yavrunuz da, birçok yavrunun yaptığı gibi kafesten çıkmak için bağırıyor ve ağlıyor. Yapmanız gereken tek şey, onu görmezden ve duymazdan gelmek. İşte pozitif eğitim, bu kadar basit. Köpeğiniz susuncaya kadar ona karşı hiç bir tepki vermeyin. Sustuktan birkaç dakika sonra gidip onu sevin ve ödüllendirin. Ardından tekrar yanından ayrılın. Muhtemelen tekrar ağlamaya başlayacaktır. Yine görmezden gelin ve bu davranışınızı sık sık yapın. Birkaç gün sonra, köpeğiniz ağlamaları ve bağırmaları tamamen bırakarak sessiz bir köpek olacaktır.


Peki, istemediğiniz bir davranışı tamamen nasıl sonlandırabilirsiniz?

Elbette, bazen her şeyi görmezden gelmek, sorunları çözmeyebilir. Bazı zamanlarda, yanlış davranışları durdurmak için, onu ya da başkasını incitmeden müdahale etmeniz gerekir. Peki, Nasıl?

"Arp!" diye bir ses tonunu hatırlıyor musunuz? Evet, yavrunuzun sık sık çıkardığı bir ses. Eğer kendi aralarında oynayan yavruları izlediyseniz, bu sesi daha iyi tanırsınız. Yavrular birbirleri ile oynarken, değişik sesler çıkartırlar. Örneğin, bir yavru, başka bir yavruyu farkında olmadan incitirse, incinen yavru 'Dur' manasına gelen bu sesi çıkartır "Arp!" Böylece yavrular, dozu kaçan oyunlarda, birbirlerine sınırlar koymak için bu sesi kullanırlar.

İşte bizde, eğitimimizde bu sesi kullanacağız. Malesef, yavrular evinize yeni geldiğinde, çok az şey bilirler ve yabancılık çekerler. Nasıl iletişim kuracaklarını bile bilmezler. Bu gibi durumlarda, yavrunun yaptığı ve istemediğiniz ( görmezden gelerek çözemeyeceğiniz ) bir davranış karşısında, ani ve yüksek bir ton ile bu sesi çıkartabilirsiniz. Bu sesi duyan yavru, bir an için duracaktır. Fakat, bir süre sonra davranışına devam edecektir. Bu durumda, siz de aynı tepkiyi tekrar vermelisiniz, ta ki yavrunuz duruncaya kadar. Durduğu anda onu oturtun, doğru davranışı gösterin ve ardından hemen ödüllendirin. Emin olun ki, bu basit yöntem birkaç defa tekrarlandıktan sonra hemen işe yarayacak ve birçok konuda, kimsenin çözemediği sorunları çözecektir.

Tabiki de, köpeğinizin büyüyeceğini düşünerek 'Hayır' komutuna da alıştırmanız gerekiyor. Çünkü büyük bir köpeğe, herkesin içinde "Arp!" diye bağırmak, bir süre sonra tuhaf olacaktır. Bu yüzden, bir süre sonra, bu yöntemi kullanırken, "Arp!" sesinin ardından, hemen yüksek ve tok bir ton ile 'Hayır' komutunu da verin. Böylece yavrunuz, iki komutu ilişkilendirecek ve ilerde sadece 'Hayır' komutunu algılayarak, ne manaya geldiğini bilecektir.

Peki davranışları kontrol etmek için, daha başka neler yapabiliriz?

Çok basit yöntemler ile, köpeğinize hiç bir köpeğin bilmediği komutları öğretebilirsiniz. Örneğin, köpeğiniz her tuvalet ihtiyacını giderirken, tuhaf bir ses çıkartırsanız, bu sesi ne zaman çıkartsanız, köpeğiniz tuvalet ihtiyacını giderebilir... Diyelim ki, 'Hov' diye bir komut öğreteceksiniz. Bu komutu verdiğinizde, köpeğinizin havlamasını istiyorsunuz. Yapacağınız çok basit. Köpeğiniz havlarken, bu komutu tekrarlar ve onu severseniz, bir süre sonra köpeğiniz siz 'Hov' komutunu verdiğiniz anda havlamaya başlayacaktır...